کنترل خونریزی بیماران |
ارگانهایی که به کاهش خونرسانی بیش از حد حساسند خونریزی شریانی در زمان نزدیک شدن به بیماری که خونریزی شدیددارد اولین اقدام شما باید کنترل خونریزی باشد |
سطح هوشیاری بیماران تصادفی دکتر عبدالرحیم دادجو |
هنگام حضور بر بالین هر فرد نیازمند به مراقبتهای فوری پزشکی اعم از بیمار یا مصدوم باید نکاتی را رعایت کنیم تا در کوتاهترین زمان ممکن ، بهترین خدمات ارائه شود ، که در این خصوص ضمن حفظ خونسردی در وهله اول باید برای حفظ حیات ، ABC را چک کنیم که شامل : الف : باز کردن چشم : در اینجا هم نمره صفر نداریم . |
نادر آقاخانی کارشناس ارشد پرستاری و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اورمیه
حادثه غیر مترقبه، واقعه ای است هولناک که از جنبه های گوناگون بر زندگی انسانها تأثیر می نهد. شاید در این میان، کودکان آسیب پذیرترین افرادی باشند که به علت ضعف جسمانی و عدم استقلال، متحمل عوارض روانی شدیدی شوند که گاه عوارض جسمانی پر خطرتر و دیرپاتر است.
مسأله مهم دیگر بروز اختلالات تنیدگی پس از حادثه ( PTSD )1 در کودک به دنبال بروز یک ضایعه جسمی می باشد که عوارض روانی آن به صورت اضطراب و افسردگی بروز می یابد. به طور کلی تشخیص این مسأله هنگامی قطعی می شود که سه دسته مشکلات عمده در کودک بروز کند و بیش از یک ماه دوام داشته باشد.
تجربه مکرر احساس قرار گرفتن در موقعیت مخاطره آمیز به صورت کابوسهای شبانه یا فلاش بک یا واکنش نسبت به حوادثی که شبیه به عوارض و شرایط بلیه هستند.
دوری گزیدن از دیگر بازماندگان حادثه یا کاهش علائق و نا امیدی نسبت به آینده.
اختلالات خواب، بی قراری، تمرکز ضعیف، بازگشت به دوران قبل و در خود فرو رفتن.
نقش پرسنل امور بهداشتی درمانی در تسکین عوارض و دشواریهای این حوادث انکارناپذیر است. این افراد با سنجش تغییرات در الگوی خواب، بروز رفتارهای بی تفاوت و فقدان عواطف، تغییر در رفتارهای معمولی مانند عدم کنترل ادار و مدفوع، تغییر در نحوه ارتباط با نزدیکان یا اعضای خانواده به صورت رفتارهای انزواطلبانه، کاهش نمرات و موفقیت تحصیلی در مدرسه و بروز ترسها و نگرانی های غیر عادی می توانند میزان تأثیرات روانی بر کودکان را اندازه گیری نمایند. استفاده از پرسشنامه PEDS 2 یا اندازه گیری اختلالات عاطفی در کودکان نیز ازروشهای ارزیابی مشکلات روانی کودکان است. ذکر این نکته لازم است که دیدگاه و تلقی کودک نسبت به حادثه با دیدگاه والدین و سرپرستان وی متفاوت است.
وظیفه پرسنل در این راستا، فراهم سازی حمایتهای عاطفی و دادن اطمینان مجدد به مددجویان است. هدف اصلی حفظ تمامیت خانواده و تشویق آنها به برقراری ارتباط با مددکاران است.
برگرداندن هر چه سریعتر کودکان به زندگی معمولی به کمک اعضای دیگر خانواده بسیار مهم است. دشواری این کار هنگامی مشخص می شود که به یاد داشته باشیم که والدین خود در حالت عادی قرار ندارند و ممکن است از مشکلات کودکان خود غفلت بورزند.
سرانجام اینکه به نظر می رسد بهترین اقدام تأکید بر توانایی های کودکان و فراهم ساختن محیطهایی برای بیان ترسها و اضطرابهای آنان باشد. بررسی نحوه بازی کودکان نیز در تعیین احساس کودک مؤثر است و بازی خود می تواند یک روش درمانی باشد.
به هر حال اگر مشکلات به مدت طولانی باقی ماند، ارجاع کودک به روانپزشک ضروری است. بروز رفتارهای سایکوپات، تمایل به خودکشی یا انجام رفتارهای مخاطره آمیز این نیاز را تشدید می کند.
سوانح ورزشی
شکستگی استخوانها در مسابقات ورزشی یا تمرینات ورزشی بیشتر ناشی از سقوط و ضربه یا ترومااست. شکستگی انواع مختلف دارد و عبارتند است از: 1- شکستگی کامل: استخوان کاملاً دو تکه میشود.
2 -شکستگی ناکامل (شبیه شکستگی ساقه گیاهان): استخوان کاملاً دو تکه نمیشود.
3- شکستگی چندقطعهای: در محل شکستگی بیش از دو قطعه وجود دارد.
4- شکستگی باز: استخوان شکسته شده، پوست را پاره کرده است.
5- شکستگی بسته (شامل شکستگیهای ناشی از استرس فیزیکی): استخوان شکسته شده پوست را پاره نکرده است.
6 -شکستگی ناشی از فشرده شدن: در این حالت فشار زیادی روی استخوان وارد میآید و ساختمان استخوان در هم فرو میرود و میشکند.
7- شکستگی همراه با درهم فرو رفتن قطعات حاصل از شکستگی.
8- شکستگی بهصورت کنده شدن یک تکه از استخوان: در این حالت معمولاً این اتفاق میافتد که نیروی زیادی به یک تاندون قوی وارد میآید و تکهای از استخوان که این تاندون به آن اتصال مییابد، کنده میشود.
9- شکستگی پاتولوژیک: منظور شکستگی است که در اثر یک صدمه جزئی به استخوانی که قبلاً به علت یک بیماری استخوانی ضعیف یا نابود شده است، اتفاق میافتد.
10- شکستگی استرسی:در اثر وارد آمدن فشار طولانی مدت و مکرر، استخوان ترک برمیدارد. این حالت معمولاً به دنبال فعالیت شدید و مداوم ورزشی رخ میدهد.
علایم شکستگیها عبارتند از :
درد و تورم در ناحیه شکستگی
حساس بودن ناحیه شکستگی هنگام معاینه
رنگپریدگی و بدشکلی اندام یا دفورمیتی در بعضی از موارد
فقدان نبض در زیر ناحیه شکستگی، معمولاً در اندام (دست پا)که این مسئله بسیار اورژانسی است.
کرختی، احساس سوزن سوزن شدن، یا فلج در زیر ناحیه شکستگی (اگر وجود داشته باشد، یک اورژانس است).
خونریزی یا خون مردگی در محل شکستگی
ضعف در دست یا پای شکسته و ناتوانی در تحمل وزن توسط آنها
علل بوجود آمدن شکستگیها :
وارد آمدن صدمه و آسیب به جایی که دچار شکستگی میشود.
بیماریهای بوجود آورنده انواع شکستگیها
1- تومور استخوان یا مغز استخوان
2- فعالیتهایی که خطر شکستگی را به همراه دارند.
3- سن بالا؛ افراد مسن بیشتر زمین میخوردند و استخوانهای آنها شکننده است.
4- انجام کارهای خطرناک
5- -پوکی استخوان یا استئوپورز
روشهای پیشگیری ازبوجود آمدن شکستگیها :
1- قبل از رانندگی از مشروبات الکلی یا داروهای آرامبخش استفاده نشود.
2- استفاده از لباسها و وسایل حفاظتیبه هنگام ورزش
3-- استفاده از کمربند ایمنی به هنگام حرکت با اتومبیل
4- در صورتی که فرد دچار پوکی استخوان هست، دستورات درمانی مربوطه را به دقت رعایت نموده، و از موقعیتهایی که خطر صدمه رسیدن به شما وجود دارد دوری گزیند.
5--شرایط خانه را از لحاظ ایمنی مناسب گردد.(فرشها خوب به کف چسبیده باشند، کفپوش خانه لیز نباشد، نردهها شل نباشد، روی کف وان حمام نیز یک حصیر یا پوشش مناسب انداخته شود، و غیره)
عوارض شکستگیها :
1- شوک ناشی از خونریزی
2- احتمال به هم نپیوستن قطعات شکسته استخوان
3- حرکت یک آمبولی چربی (یک تکه تجمع سلولهای چربی) از ناحیه آسیب به ریهها یا مغز
4- انسداد سرخرگهای نزدیک محل شکستگی
5- با انجام مراقبتهای اولیه و بعدی مناسب، معمولاً خوب میشود، شکستگی را باید ابتدا جا انداخت و سپس در اسرع وقت اندام مربوطه را بیحرکت کرد (معمولاً باگچ). جا انداختن شکستگی بعد از 6 ساعت بسیار مشکل است.
زمان التیام شکستگی متغییر است. بهبودی وقتی کامل است که استخوان در محل شکستگی حرکت نداشته باشد، و عکس نیز نشاندهنده التیام کامل باشد.
درمان انواع شکستگیها :
1- مراقبتهای اولیه جهت کنترل خونریزی، پوشاندن هر گونه زخم باز، حرکت دادن بیمار، در کمترین حد ممکن، سپس انتقال به بیمارستان یا سایر مراکز اورژانس
2- عکسبرداری از استخوان
3- انتهای قطعات شکسته استخوان با مانور مخصوص دوباره سر جای خود باز گردانده میشوند (جا انداختن استخوان)
4- اغلب شکستگیها پس از جا انداختن نیاز به بیحرکت کردن با گچ یا آتل دارند.
5- انجام جراحی در صورتی که برای ترمیم شکستگی نیاز به وسایل مخصوص مثل میله، پیچ، و غیره باشد.
فیزیوتراپی برای بازتوانی
6- داروهای ضد درد و شلکننده عضلانی در صورت نیاز
7- بیحرکت بودن استخوان برای مدت طولانی میتواند باعث کاهش حجم عضله، خشکی در مفاصل نزدیک به محل شکستگی، و ادم (جمع شدن مایع در بافتها) شود. بنابراین مهم است که اندام مربوطه را هر چه سریعتر به حرکت درآورد (البته تا حدی که بیخطر باشد).
8- فعالیتهای عادی خود را به محض بهبود علایم از سر گیرید.
9- هیچ رژیم خاصی توصیه نمیشود، از ویتامین ـ ث و مکمل عنصر روی، برای تسریع التیام شکستگی استفاده نمایید.
شرایطی که باید در صورت مشاهده به پزشک مراجعهشود
اگر علایم شکستگی استخوان را وجود دارد .
اگر یکی از مشکلات زیر پس از بیحرکت سازی (گچ گرفتن) یا جراحی رخ دهد:
1 ـ تورم در بالا یا پایین ناحیه شکستگی
2 ـ درد شدید و مداوم
3 ـ آبی یا خاکستری شدن پوست زیر ناحیه شکستگی، به خصوص بروز چنین تغییر رنگی در زیر ناخنها، یا کرختی و از دست دادن حسها در زیرناحیه شکستگی
4 - در صورت بروز هر کدام از موارد فوق سریعاً مراجعه کنید.
اقدامات اولیه در هنگام سوختگی با آتش
فوراً شعلههای آتش لباس یا موی مصدوم را خاموش کنید. هر قسمت از لباس را که در حال سوختن است بیرون آورید. در بسیاری از موارد دیده شده است که هنوز قسمتی از لباس مصدومی که به مرکز حوادث و سوختگیها منتقل میشود در حال سوختن است. یعنی قبل از اینکه تمام شعلههای لباس مصدوم را خاموش کنند، او را با عجله منتقل کردهاند. باید به یادداشت که قسمتی از شدت یک سوختگی به مدت تماس منبع حرارت با بدن بستگی دارد و هر چه مدت تماس بیشتر باشد شدت سوختگی نیز بیشتر است. بنابراین اولین اقدام درمانی یک مصدوم در حال سوختن حذف فوری و کامل عامل سوزاننده است.
اگر لباسهای مصدوم در حال سوختن است، به او اجازه ندهید تا بدود، چرا که برخورد هوا با شعله آتش آن را شعلهورتر میکند؛ همچنین به او اجازه ندهید که بایستد، تا احتمال آتش گرفتن موهای سرش و ورود دود داغ به ریههای وی به حداقل برسد. بر روی مصدومی که لباسش در حال سوختن است، آب یا سایر مایعات نسوختنی بریزید، یا اینکه مصدوم را با یک پرده ، پتو ، کت یا گلیم تنگ پوشانده و او را در کف زمین صاف بخوابانید این کار باعث میشود که آتش از اکسیژن محروم شده و خاموش شود. برای خاموش کردن لباس شعلهور نباید از مواد نایلونی یا سایر مواد آتشگیر استفاده کنید.
نباید مصدوم را روی زمین بغلتانید، اینکار باعث سوختن نواحی آسیب ندیده میشود. اگر لباسهای در حال سوختن مصدوم آغشته به بنزین است، نباید سعی کرد تا با پاشیدن آب روی آن آتش را خاموش کرد، بلکه باید مصدوم (بجز سرش) را در یک پتوی خیس پیچید تا شعلههای آتش خاموش شوند. اگر در ضمن خاموش کردن لباسهای مصدوم لباسهای خودتان آتش گرفت و کمکی هم در اطراف نبود، به دور خود یک پتو یا هر چیز مناسب دیگری که در دسترس بود محکم بپیچید و کف زمین بخوابید. پس از خاموش شدن آتش باید تمامی باقیماندههای لباس مصدوم را که ممکن است هنوز منبعی از حرارت باشند، خارج کرد. با این وجود سعی نکنید که قسمتهایی از لباس را که به پوست چسبیدهاند جدا نمایید، این قسمتها را رها کرده و بقیه لباس را قیچی کنید.
در تعیین شدت یک سوختگی عوامل مختلفی مانند شرایط آسیب ، عامل سوزاننده ، وسعت سوختگی ، درجه سوختگی ، وجود ضایعات همراه و سن بیمار نقش دارند. برای ارائه کمکهای اولیه به مصدوم در صحنه حادثه ، اصلیترین سوال در ارزیابی شدت سوختگی این است که در طی دقایق و ساعات بعدی چه خطراتی جان مصدوم را تهدید میکنند؟ با در نظر داشتن این سوال میتوانیم اولویتهای درمان و انتقال مصدومین مختلف سوختگی را طراحی کنیم.
مصدومین سوختهای که در معرض خطر از دست دادن یکی از اندامهایشان میباشند، دومین اولویت را برای درمان و انتقال دریافت میکنند. این گروه شامل مصدومین مبتلا به سوختگیهای محیطی اندامها هستند که به علت تشکیل اسکار(جوشگاه) ، خون رسانی اندامهایشان مختل شده است.
سوختگیهای زیر گرچه زندگی را در معرض خطر قرار نمیدهند اما به علت ترمیم ناقص آنها و معلولیتهای طولانی مدتی که بجا میگذارند تحت عنوان سوختگیهای شدید در نظر گرفته میشوند و باید پس از رسیدگی به مصدومین مشمول اولویتهای اول و دوم آنها را درمان کرده و انتقال داد.
در معاینه و درمان یک مصدوم سوخته باید از قانون معمول اولویتهای بررسی و درمان پیروی کرد. در بررسی اولیه مصدوم (Primary survey ) باید مشکلات اورژانس تهدید کننده حیات را پیدا کرده و درمان نمود (مانند انسداد راههای هوایی ، ایست قلبی و تنفسی و شوک شدید) ؛ در بررسی ثانویه باید طی یک معاینه فیزیکی سریع سایر مشکلات تهدید کننده حیات را کشف و درمان کرد و علایم حیاتی را اندازهگیری نمود و در صورت نیاز یک معاینه عصبی سریع انجام داد. در بررسی نهایی (تکمیلی) طی معاینه و اخذ شرح کامل ، هرگونه درمان لازم دیگر را شروع کرده و مصدوم را برای انتقال آماده میکنیم.
تهیه و تنظیم از عبدالله حسینلو کارشناس ارشد فیزیولوژی مرکز اموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه
هاری کشنده ترین بیماری علم پزشکی
اهمیت بیماری به دلایل زیر می باشد :
- میزان کشندگی بالا ( صد در صد ) بطوری که پس از ظهور علائم بالینی چه در انسان و چه در حیوان متاسفانه درمان پذیر نبوده و بیمار محکوم به مرگ خواهد بود .
-افزایش روند حیوان گزیدگی انسانی که بناچار سالیانه مبالغ زیادی صرف خرید سرم و واکسن ضد هاری جهت درمان پیشگیری مجروحین میشود واکسن کلاً و سرم بخش اعظم آن از کشورهای خارج خریداری می شود .
- تلفات و خسارت اقتصادی به بیماری در دام ها ایجاد می کند .
- عامل بیماری ویروسی است نوروتروپ که از گروه رابدو ویروس ها می باشد این ویروس در حرارت 60 درجه سانتی گراد در عرض 35 ثانیه و در حرارت 100 درجه سانتی گراد در عرض چند ثانیه از بین می رود .
راههای سرایت بیماری : اکثراً از راههای
گاز گرفتگی – پوست – مخاطات – تنفس – پیوند اعضاء منتقل می شود .
علائم بیماری در انسان شامل چهار مرحله می باشد :
می باشند .
دوره مقدماتی بیماری :
3-2 روز قبل از ظهور علائم اصلی بوده و 2 تا 3 روز و گاهاً یک هفته تا ده روز بطول می انجامد علائم آن خستگی – بی اشتهایی – افسردگی – بیقراری – تف اندازی – سوزش و خارش و گاهی درد محل گزیدگی – هیجان – تحریک پذیری - بی خوابی – تب و دردهای شکمی می باشد .
دوره برانگیختگی بیماری : شامل علائم تحریک پذیری شدید در اثر صدا یا نور و انقباضات شدید عضلانی عطش – تحریک پذیری در اثر دیدن یا شنیدن صدای آبیا عبور هوا از روی صورت – صدای خشن – استفراغ شدید وخون آلود – صدایی شبیه صدای حیوان مهاجم – تب
دوره اغما : بیمار در اثر نخوردن و نیاشامیدن آب بتدریج ناتوان شده و در اثرانقباضات شدید قلبی و بالاخره فلج تنفسی فوت می نماید .
تهیه و تنظیم از سیما حقی و ناصر خلجی از مرکز اموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه
ادامه مطلب...
ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق ومدیرسایت: » دکتر رحمت سخنیDr.Rahmat Sokhani ( دوشنبه 86/5/8 :: ساعت 4:54 عصر )
گزش انواع حشرات
گزش حشرات در بدن انسان معمولاً علائم حادی را ایجاد نمی کند و فقط موجب قرمزی – خارش – سوزش و تورم محل گزش به طور جزئی می گردد بنابراین اقدامات ما تنها منحصر به درآوردن نیش حشره
( اگردرمحل گزش نیش حشره مانده باشد ) و گذاشتن یک کیسه یخ روی محل گزش می شود تا از درد و التهاب آن کاسته شود .در صورت شدید بودن نشانه ها مانند زنبور گزیدگی ، خود را هر چه سریع تر باید به پزشک یا مراکز درمانی مجهز رساند زیرا تاخیر در رساندن بیمار ممکن است باعث شوک حساسیتی و مرگ بیمار شود در بیمارستان با تزریق داروهای ضد حساسیت به بهبود بیماری کمک می شود .
البته لازم به یادآوری است در مورد حشرات خطرناک مثل رتیل و عقرب باید همچون مارگزیدگی برخورد کرد
عقرب گزیدگی
کژدم یکی از حشرات خطرناک از خانواده عنکبوتیان است که هشت پا و چهار قلاب در جلو دارد و به وسیله قلابها اشیاء را می گیرد . عقرب به رنگ های مختلف ، سیاه ، زرد و قهوه ای وجود دارد برعکس آنچه مردم تصور می کنند عقرب های زرد و کوچک از عقربهای سیاه و عقربهای جاره که دم شان را روی زمین
می شکند بسیار خطرناکترند .
کژدم حشره ای است که بیشتر شبها به دنبال یافتن غذا از محل خود می شود و به هما جا می رود و بیشتر انسان را می گزد که ندانسته روی آن پا گذاشته و لگد شود آنچه مسلم است این است که وضع کسی را که دچار عقرب گزیدگی از نوع خطرناک شده نباید بی اهمیت تلقی کرد چرا که ممکن است این گزیدگی منجر به مرگ شود .
علایم و نشانه ها
پس ازچنددقیقه ازگزش عقرب که عموماً در اندام (دست و پا) اتفاق می افتد علایم زیر مشاهده میشود .
درد – تاول – قرمزی – تورم
با گذشت چند ساعت از گزش ممکن است علایم زیر درفرد مشاهده شود .
تند شدن نبض – بالا رفتن فشار خون- تب – حالت تهوع و استفراغ – درد معده ، افزایش ترشح بزاق – بی حس شدن یا سوزن سوزن شدن محل گزیدگی – بی اختیاری ادرار ومدفوع – عدم توانایی حرف زدن – تشنج – شوک
درمان
برای درمان شخص عقرب زده که دچار نشانه های شدید شده است باید او را به پشت خوابانید و محل گزیده شده را پائین تر از سطح قلب قرار داد و مانع جنب و جوش بیمار شد . چرا که این کار گردش خون او را تسریع کرده و سم را زودتر به جریان خواهد انداخت . محل گزیده شده را باید با آب و صابون شستشو داد و چهار یا پنج سانتی متر ، بالاتر از محل گزیده شده را با یک باند لاستیکی یاکمربند بست تا گردش خون به سمت قلب کند شود . البته این کار باید به نحوی انجام شود که یک انگشت ، زیر باند لاستیکی یا کمربند برود اگر بعد از نیم ساعت محل گزیده شده متورم شد، باید یک باند با کمربند را هفت هشت سانتی متری بالاتر از محل اولیه بسته و باند نخستین را باز کرد بالاخره بعد از نیم ساعت دیگر باند دوم نیز باید باز و روی محل گزیده شده کیسه ای یخ گذاشته شود این کار در تسکین درد و کند کردن گردش خون موثر است اگر بیمار دراین مدت دچار اختلال تنفسی شد باید به او تنفس مصنوعی داد به هر حال بیمار عقرب زده را باید نزد پزشک برد تا مدتی به طور منظم تحت نظر پزشک باقی بماند تا اگر شرایط حیاتی او وخیم تر شد نسبت به تزریق پادزهر ( سرم ضد عقرب ) اقدام گردد .
گزیدگی رتیل
رتیل عنکبوت چاق وپشمالویی است که نسبت به سایر عنکبوتها ، ترس بیشتری درمردم ایجاد کرده است رتیل به رنگهای مختلف زرد پررنگ ، قهوه ای کمرنگ و خرمالویی تند مایل به سیاه وجود دارد وچشم های آن گاهی خیلی کوتاه و گاهی کمی بلند می باشد . گزش این حشره بر عکس آن چه مردم فکر می کنند به اندازه عنکبوت بیوه سیاه خطرناک نیست . حتی در بعضی از نقاط جهان برخی از افراد رتیل را به شکل یک حیوان دست آموز نگهداری می کنند البته نباید تمام رتیل ها را بی خطر دانست آنچه مسلم است این است که بعد از هر گزشی به وسیله هر عنکبوت یا رتیلی ، باید بیمار را به پزشک برسانید قبل از آن بیمار را به پشت خوابانیده ، رویش یک پتو بیندازید و قسمت گزیده شده را پائین تر از سطح قلب قرار دهید و محل گزیدگی را با آب و صابون بشویید گاهی گزش عنکبوت یا رتیل باعث ایجاد حالت آلرژی و حساسیت می شود در این حال باید محل گزیدگی را با محلول یا پمادهای ضد حساسیت آغشته کرد و برای تسکین درد به بیمار قرص استامینوفن خوراند . دادن قرض آسپیرین به بیماری که دچار گزیدگی عنکبوت بیوه سیاه یا رتیل است به صلاح نیست چرا که آسپرین باعث تشدید علائم گزیدگی می شود . بهتر است در بالای محل گزیدگی یک باند لاستیکی ببندید تا جریان خون کندتر شود در محل گزیدگی باید یک کیسه ای یخ قرار داد که به تسکین درد وکندتر کردن گردش خون کمک کند اگر احیاناً بیمار دچار اشکال تنفسی شد باید بلافاصله به او تنفس مصنوعی داد و بالاخره همانطور که گفته شد در مواقعی که این علائم به مدت زیادی ادامه پیدا کند حتماً باید بیمار به پزشک رسانیده شود .
تهیه و تنظیم:ناصر خلجی کارشناس ارشد فیزیولوژی مرکز اموزشی درمانی امام خمینی (ره)اورمیه