کاهش حس بویایی اورژانسی نیست
نوشته :دکتر محمد حسن عامری متخصص بیماریهای حلق گوش وبینی
حس بویایی یکی از حسهای پنجگانه انسانی است . هر چند این حس در بعضی از جانداران اهمیت بسیار زیادی دارد اما در انسان در بین حس های پنجگانه حس بویایی رتبه چهارم اهمیت را داراست. حس چشایی و حس بویایی تقریبا لازم و ملزوم یکدیگرند به طوریکه فرد مبتلا به کاهش حس بویائی از طعم غذاها نیز لذت نخواهد برد.
عصب بویایی در هر طرف نیمکره مغز از قاعده مغز خارج شده و از طریق سوراخهای ریز کف جمجمه وارد بینی شده و در سقف بینی پخش میشود. ذرات بودار معلق در هوا به هنگام تنفس وارد بینی شده و به این رشته های عصبی میرسند و باعث تحریک این رشته ها میشوند. این رشته ها جریان عصبی ایجاد شده را به مغز منتقل میکنند و مغز " بوی " مربوطه را درک میکند. بدیهی است چنانچه به هر دلیل مسیر تنفس از بینی دچار انسداد یا تنگی شود ذرات بودار نمیتوانند به میزان کافی وارد بینی شوند و خود را به رشته های عصبی بویائی برسانند در نتیجه حس بویائی فرد مبتلا به انسداد بینی کاهش می یابد . هر چند انحراف شدید تیغه بینی و پولیپ بینی نیز میتوانند باعث کاهش حس بویایی شوند اما التهاب داخل بینی شایعترین علت کاهش حس بویایی است . از عوامل شایعی که باعث التهاب داخل بینی میشوند میتوان از ویروس سرماخوردگی و همچنین از حساسیت بینی یا آلرژی نام برد. خوشبختانه در این موارد با برطرف شدن التهاب و تورم داخل بینی مجدداً فضای داخل بینی باز میشود و بیمار احساس بویائی خود را بدست میآورد.
متاسفانه نقش ویروس سرماخوردگی فقط به ایجاد تورم درداخل بینی محدود نمیشود و در موارد نادری ویروس مستقیماً به عصب بویائی حمله کرده و باعث آسیب غیر قابل برگشت آن میشود. در این مورد کاهش حس بویایی و یا فقدان آن دائمی خواهد بود. در مواردی نیز ممکن است ضربه وارده به سر باعث شکستگی قاعده جمجمه و در نتیجه قطع شدن اعصاب بویائی شود که باز هم کاهش حس بویایی یا فقدان آن دائمی خواهد بود.
درمان
برای درمان کاهش حس بویایی باید علت ایجادی آن درمان شود. بدیهی است درمان آلرژی و عفونت بینی و سینوس ها بسیار کمک کننده است. ترک کردن استعمال دخانیات نیز سودمند است . استفاده از داروهای کم کننده التهاب داخل بینی مثل اسپری ها میتواند مفید باشد.در مواردی که انسداد بینی بدلیل انحراف تیغه بینی یا پولیپ باشد باید بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد.
: جستجو