گزش انواع حشرات

گزش حشرات در بدن انسان معمولاً علائم حادی را ایجاد نمی کند و فقط موجب قرمزی – خارش – سوزش و تورم محل گزش به طور جزئی می گردد بنابراین اقدامات ما تنها منحصر به درآوردن نیش حشره
( اگردرمحل گزش نیش حشره مانده باشد ) و گذاشتن یک کیسه یخ روی محل گزش می شود تا از درد و التهاب آن کاسته شود .در صورت شدید بودن نشانه ها مانند زنبور گزیدگی ، خود را هر چه سریع تر باید به پزشک یا مراکز درمانی مجهز رساند زیرا تاخیر در رساندن بیمار ممکن است باعث شوک حساسیتی و مرگ بیمار شود در بیمارستان با تزریق داروهای ضد حساسیت به بهبود بیماری کمک می شود .

البته لازم به یادآوری است در مورد حشرات خطرناک مثل رتیل و عقرب باید همچون مارگزیدگی برخورد کرد

عقرب گزیدگی

کژدم یکی از حشرات خطرناک از خانواده عنکبوتیان است که هشت پا و چهار قلاب در جلو دارد و به وسیله قلابها اشیاء را می گیرد . عقرب به رنگ های مختلف ، سیاه ، زرد و قهوه ای وجود دارد برعکس آنچه مردم تصور می کنند عقرب های زرد و کوچک از عقربهای سیاه و عقربهای جاره که دم شان را روی زمین
می شکند بسیار خطرناکترند .

کژدم حشره ای است که بیشتر شبها به دنبال یافتن غذا از محل خود می شود و به هما جا می رود و بیشتر انسان را می گزد که ندانسته روی آن پا گذاشته و لگد شود آنچه مسلم است این است که وضع کسی را که دچار عقرب گزیدگی از نوع خطرناک شده نباید بی اهمیت تلقی کرد چرا که ممکن است این گزیدگی منجر به مرگ شود .

علایم و نشانه ها

پس ازچنددقیقه ازگزش عقرب که عموماً در اندام (دست و پا) اتفاق می افتد علایم زیر مشاهده میشود .

درد – تاول – قرمزی – تورم

با گذشت چند ساعت از گزش ممکن است علایم زیر درفرد مشاهده شود .

تند شدن نبض – بالا رفتن فشار خون- تب – حالت تهوع و استفراغ – درد معده ، افزایش ترشح بزاق – بی حس شدن یا سوزن سوزن شدن محل گزیدگی – بی اختیاری ادرار ومدفوع – عدم توانایی حرف زدن – تشنج – شوک

درمان

برای درمان شخص عقرب زده که دچار نشانه های شدید شده است باید او را به پشت خوابانید و محل گزیده شده را پائین تر از سطح قلب قرار داد و مانع جنب و جوش بیمار شد . چرا که این کار گردش خون او را تسریع کرده و سم را زودتر به جریان خواهد انداخت . محل گزیده شده را باید با آب و صابون شستشو داد و چهار یا پنج سانتی متر ، بالاتر از محل گزیده شده را با یک باند لاستیکی یاکمربند بست تا گردش خون به سمت قلب کند شود . البته این کار باید به نحوی انجام شود که یک انگشت ، زیر باند لاستیکی یا کمربند برود اگر بعد از نیم ساعت محل گزیده شده متورم شد، باید یک باند با کمربند را هفت هشت سانتی متری بالاتر از محل اولیه بسته و باند نخستین را باز کرد بالاخره بعد از نیم ساعت دیگر باند دوم نیز باید باز و روی محل گزیده شده کیسه ای یخ گذاشته شود این کار در تسکین درد و کند کردن گردش خون موثر است اگر بیمار دراین مدت دچار اختلال تنفسی شد باید به او تنفس مصنوعی داد به هر حال بیمار عقرب زده را باید نزد پزشک برد تا مدتی به طور منظم تحت نظر پزشک باقی بماند تا اگر شرایط حیاتی او وخیم تر شد نسبت به تزریق پادزهر ( سرم ضد عقرب ) اقدام گردد .

گزیدگی رتیل

رتیل عنکبوت چاق وپشمالویی است که نسبت به سایر عنکبوتها ، ترس بیشتری درمردم ایجاد کرده است رتیل به رنگهای مختلف زرد پررنگ ، قهوه ای کمرنگ و خرمالویی تند مایل به سیاه وجود دارد وچشم های آن گاهی خیلی کوتاه و گاهی کمی بلند می باشد . گزش این حشره بر عکس آن چه مردم فکر می کنند  به اندازه عنکبوت بیوه سیاه خطرناک نیست . حتی در بعضی از نقاط جهان برخی از افراد رتیل را به شکل یک حیوان دست آموز نگهداری می کنند البته نباید تمام رتیل ها  را بی خطر دانست آنچه مسلم است این است که بعد از هر گزشی به وسیله هر عنکبوت یا رتیلی ، باید بیمار را به پزشک برسانید قبل از آن بیمار را به پشت خوابانیده ، رویش یک پتو بیندازید و قسمت گزیده شده را پائین تر از سطح قلب قرار دهید و محل گزیدگی را با آب و صابون بشویید گاهی گزش عنکبوت یا رتیل باعث ایجاد حالت آلرژی و حساسیت می شود در این حال باید محل گزیدگی را با محلول یا پمادهای ضد حساسیت آغشته کرد و برای تسکین درد به بیمار قرص استامینوفن خوراند . دادن قرض آسپیرین به بیماری که دچار گزیدگی عنکبوت بیوه سیاه یا رتیل است به صلاح نیست چرا که آسپرین باعث تشدید علائم گزیدگی می شود . بهتر است در بالای محل گزیدگی یک باند لاستیکی ببندید تا جریان خون کندتر شود در محل گزیدگی باید یک کیسه ای یخ قرار داد که به تسکین درد وکندتر کردن گردش خون کمک کند اگر احیاناً بیمار دچار اشکال تنفسی شد باید بلافاصله به او تنفس مصنوعی داد و بالاخره همانطور که گفته شد در مواقعی که این علائم به مدت زیادی ادامه پیدا کند حتماً باید بیمار به پزشک رسانیده شود .

تهیه و تنظیم:ناصر خلجی کارشناس ارشد فیزیولوژی مرکز اموزشی درمانی امام خمینی (ره)اورمیه